Η πελματιαία περιτονία είναι μία πυκνή ινώδης ταινία συνδετικού ιστού που ξεκινάει από το οστό της πτέρνας και καταλήγει κάτω από τις κεφαλές των 5 μεταταρσίων.
Με τον όρο πελματιαία απονευρωσίτιδα εννοούμε κάθε παθολογική φλεγμονώδη αντίδραση στην πελματιαία απονεύρωση(η κατάληξη -ίτιδα υποδηλώνει φλεγμονή)κοντά στην περιοχή της έκφυσης της(μπροστά από την πτέρνα).
ΑΙΤΙΑ
Αποτελεί σύνδρομο υπέρχρησης και την πιο συχνή διαταραχή του άκρου πόδα σε δρομείς,άλτες,αθλητές που ασχολούνται με αθλήματα υπερπήδησης εμποδίων(στίβος)ή επαναλαμβανόμενα άλματα(βόλλεϋ και μπάσκετ ). Η ορθοστασία , επίσης, ένα αίτιο που επιβαρύνει την πελματιαία απονεύρωση. Σπάνια εμφανίζει αιτιολογία άμεσης κάκωσης(οξείας). Τα συμπτώματα πόνου εκδηλώνονται ως αποτέλεσμα υπέρχρησης της συγκεκριμένης ανατομικής δομής.
Οι παράγοντες κάκωσης χωρίζονται σε ΕΝΔΟΓΕΝΕΙΣ και αφορούν:
- δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ) > 30kg/m2
- ανατομικές δυσμορφίες του πέλματος π.χ. υπερπρηνισμός (πατάει πολύ προς τα μέσα το πέλμα), ψηλή ποδική καμάρα
- μειωμένη ελαστικότητα ραχιαίων καμπτήρων ποδοκνημικής ή ανελαστικός αχίλλειος τένοντας
- καθιστική ζωή
- παρατεταμένη ορθοστασία
και σε ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ που αφορούν υπερβολική και λανθασμένη προπόνηση με επαναλαμβανόμενα άλματα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Περιλαμβάνουν πόνο και ευαισθησία που ξεκινούν από την πτέρνα και την περιοχή έκφυσης της πελματιαίας περιτονίας,υπαισθησία(μειωμένη αισθητικότητα)στο εξωτερικό τμήμα του πέλματος,πρωινή δυσκαμψία και χωλότητα.
Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στο ιστορικό και στην κλινική εξέταση. Οι ασθενείς συνήθως εμφανίζουν πόνο στη περιοχή της φτέρνας τα πρωινά ή μετά από παρατεταμένη καθιστή θέση,ευαισθησία στη συμπίεση των επώδυνων σημείων,η οποία μπορεί να εφαρμοστεί συνδυαστικά με διάταση της πελματιαίας απονεύρωσης για πιο στοχευμένη αξιολόγηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειάζεται διαφοροδιάγνωση , για να διαφοροποιηθεί από άλλες παθήσεις, όπως η άκανθα της πτέρνας.
Τα μέσα που χρησιμοποιούμε ,για να διαπιστώσουμε την ακριβή πάθηση είναι η απλή ακτινογραφία ,όπου μπορεί να φανεί τυχόν οστική προεξοχή(άκανθα)που πυροδοτεί πόνο στα συγκεκριμένα σημεία. Το υπερηχογράφημα , όπου μπορεί να φανεί κάποια πάχυνση της πελματιαίας απονεύρωσης καθώς και η μαγνητική τομογραφία (MRI).
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπευτική προσέγγιση και αποκατάσταση των ασθενών με πελματιαία απονευρωσίτιδα περιλαμβάνει ξεκούραση, μέτρια δραστηριότητα που δεν αναπαράγει τον πόνο στην περιοχή(πχ άλματα),κρυοθεραπεία μόνο στο οξύ στάδιο, κρουστικός υπέρηχος.
Η χρήση ναρθήκων και ορθωτικών μπορούν να διορθώσουν τις ανατομικές δυσμορφίες που προκαλούν δευτεροπαθώς την πελματιαία απονευρωσίτιδα.
Η περίδεση είτε με ανελαστικό επίδεσμο είτε με kinesiotaping μπορούν να βοηθήσουν στην αποφόρτιση της πελματιαίας περιτονίας και στην σταδιακή επούλωσή της.
Οι διατάσεις και οι έκκεντρες ασκήσεις (δηλαδή ασκήσεις με φορά προς την κατεύθυνση της βαρύτητας) βοηθούν στην διατήρηση της ελαστικότητας της πελματιαίας απονεύρωσης καθώς και στην επούλωσή της.
Οι ασκήσεις με λάστιχα μπορούν να βοηθήσουν στην ήπια κινητοποίηση και σταδιακή ενδυνάμωση των μυών του πέλματος και της ποδοκνημικής άρθρωσης.